Certyfikaty na kosmetykach naturalnych – co oznaczają?

Przyjęło się uważać, że certyfikaty na kosmetykach naturalnych są jedynym wiarygodnym źródłem informacji na temat ekologiczności, organiczności, czy naturalności kosmetyku. Czy rzeczywiście tak jest? Co oznaczają certyfikaty na kosmetykach naturalnych i jakie informacje nam dają?

Kosmetyki naturalne, o czym możesz przeczytać w artykule o tym, jak czytać składy kosmetyków, nie doczekały się dotąd jednej, ogólnie przyjętej definicji i regulacji prawnej. Oznacza to, że kosmetykiem naturalnym można nazwać niemal każdy produkt kosmetyczny. Wytyczne opracowane w 2000 roku przez Komitet Ekspertów Produktów Kosmetycznych przy Komitecie Zdrowia Publicznego Rady Europy mówią wprawdzie o tym, kiedy kosmetyk można uznać za naturalny, ale i tak nadal producenci mają w tym pełną dowolność.

Kiedy kosmetyk można nazwać naturalnym?

Kosmetyk naturalny (według wytycznych Komitetu Ekspertów Produktów Kosmetycznych) to ten, który został uzyskany ze składników pochodzenia roślinnego i mineralnego, oraz w dwóch przypadkach – wosku pszczelego i lanoliny – pochodzenia zwierzęcego. W ich składach nie powinno stosować się m.in. parabenów, olejów mineralnych (w tym parafiny), silikonów, PEG-ów, silnych detergenów pianotwórczych, takich jak SLS i SLES. Kosmetyki naturalne powinny być wytwarzane z poszanowaniem środowiska naturalnego i zwierząt, ich składniki powinny być pozyskiwane w specjalny, nie wpływający na szkodę środowiska sposób, a opakowania pochodzić z recyklingu i do recyklingu się nadawać.

Aby uławić konsumentom rozpoznawanie kosmetyków naturalnych, opracowano specjalne systemy ich certyfikacji.

Francuski ECOCERT, włoski ICEA, niemiecki BDIH – to tylko niektóre z certyfikatów, które możesz znaleźć na kosmetykach ekologicznych, naturalnych i organicznych. Z jednej strony są one gwarancją, że kosmetyk, który kupujesz nie jest pseudo-naturalny i spełnia wszystkie wymagania, które powinien spełniać produkt ekologiczny. Z drugiej strony na pewno nie raz zdarzyło Ci się kupić kosmetyk z certyfikatem, po czym po analizie składu dostrzec w nim synetyczne dodatki. Każdy system certyfikacji ma bowiem swoje wytyczne i dobrze jest wiedzieć, czym się kieruje, za co przyznaje certyfikat i na obecność jakich substancji syntetycznych (i w jakim stężeniu) w składzie kosmetyku wyraża zgodę.

Certyfikaty na kosmetykach naturalnych

• ECOCERT -> certyfikat ECOCERT jest zdecydowanie najpopularniejszym i najbardziej znanym certyfikatem pojawiającym się na produktach ekologicznych. Cieszy się też bardzo dużym zaufaniem wśród klientów. Jest potwierdzeniem czystości „ekologicznej” produktu oznaczonego tym certyfikatem.

ECOCERT dzieli kosmetyki na dwie grupy:

• kosmetyki naturalne -> to kosmetyki, w których min. 95% surowców musi być naturalnych lub pochodzenia naturalnego, min. 5% surowców i min. 50% substancji roślinnych musi być certyfikowana jako organiczne;
• kosmetyki naturalne i organiczne –> to kosmetyki, w których min. 95% surowców musi być naturalnych lub pochodzenia naturalnego, min. 10% surowców i min. 95% substancji roślinnych musi być certyfikowana jako organiczne.

ECOCERT wymaga, by na każdym certyfikowanym produkcie podana była ilość składników pochodzenia naturalnego i ilość składników pochodzących z kontrolowanych upraw ekologicznych.

Kosmetyki certyfikowane przez ECOCERT nie mogą zawierać sztucznych zapachów i barwników, nie mogą być testowane na zwierzętach ani zawierać surowców pochodzących od martwych zwierząt. Surowce użyte w składzie kosmetyku nie mogą pochodzić też od roślin czy zwierząt modyfikowanych genetycznie, zawierać pochodnych ropy naftowej, syntetycznych tłuszczy i olejów, silikonów, parabenów i emulgatorów. Opakowanie kosmetyku oznaczonego certyfikatem ECOCERT musi być biodegradowalne. Ważne jest też to, że wytworzenie kosmetyku nie może mieć negatywnego wpływu na środowisko oraz to, że jeśli w zakładzie produkcyjnym wytwarzane są też kosmetyki niecertyfikowane, to ich produkcja powinna odbywać się na innych liniach produkcyjnych.

• BDIH -> opracowany w Niemczech system certyfikacji ma stanowić gwa­ran­cję, że produkt oznaczony znakiem BDIH „certified natural cosmetics” jest czysty biologicznie i podlega stałej kontroli.

Kosmetyki ze znakiem BDIH powstają na bazie olejów roślinnych, tłuszczów i wosków, ekstraktów ziołowych i wód kwiatowych, olejków eterycznych i substancji zapachowych pochodzących z kontrolowanych upraw ekologicznych lub dzikich zbiorów i nie są poddawane testom na zwierzętach. Nie zawierają też składników pochodzenie zwierzęcego.

Kosmetyki z certyfikatem BDIH mogą zawierać nieorganiczne sole i mineralne surowce, natomiast nie mogą zawierać organiczno-syntetycznych ani syntetycznych barwników, aromatów, silikonów, parafiny i innych pochodnych ropy naftowej. Proces ich produkcji nie może mieć negatywnego wpływu na środowisko, a opakowania powinny być biodegradowalne.

W recepturach kosmetyków ze znakiem BDIH dopuszcza się stosowanie niektórych konserwantów identycznych z naturalnymi (np. kwas benzoesowy, kwas salicylowy i jego kwasy, kwas sorbinowy i jego sole, alkohol benzynowy).

• COSMEBIO -> francuski certyfikat COSMEBIO przyznawany jest kosmetykom, które zawierają co najmniej 95% składników pochodzenia naturalnego, naturalnych lub z rolnictwa ekologicznego. W ich składach nie powinny występować syntetyczne zapachy i barwniki, synetyczne konserwanty i składniki pochodzące od roślin modyfikowanych genetycznie. Dopuszcza się natomiast użycie niektórych składników, które nie występują w postaci naturalnej.

Kosmetyki z certyfikatem COSMEBIO nie mogą być testowane na zwierzętach, a ich produkcja powinna odbywać się bez szkody dla środowiska naturalnego. Opakowanie takiego kosmetyku musi być biodegradowalne.

• NaTrue ->  międzynarodowa jednostka certyfikująca NaTrue opracowała trzy poziomy jakości kosmetyków naturalnych, które oznacza jedną, dwiema, lub trzema gwiazdkami. Każdy poziom określają dokładne kryteria, informujące klientów między innymi o zawartości składników naturalnych oraz składników naturalnych pochodzących z upraw ekologicznych.

Według klasyfikacji NaTrue kosmetyki dzieli się na:

• Prawdziwie naturalne kosmetyki (jedna gwiazdka) -> kryteria certyfikacji są w tym przypadku bardzo zbliżone do tych, które stosuje system certyfikacji BDIH. Co ważne – na tym poziomie certyfikacji stosuje się podział na indywidualne grupy produkty (np. mydła, szampony, kremy) i dla każdej z nich określa minimalną i maksymalną ilość składników naturalnych, które powinny zawierać.
• Naturalne kosmetyki z ekologicznymi składnikami (dwie gwiazdki) -> kosmetyki zakwalifikowane do tej grupy muszą zawierać 70% naturalnych składników pochodzenia roślinnego, bądź zwierzęcego pochodzących z kontrolowanej ekologicznej produkcji lub (i) kontrolowanych „dzikich” zbiorów zgodnie z regulacjami Unii Europejskiej.
• Ekologiczne kosmetyki naturalne (trzy gwiazdki) -> kosmetyki, które muszą spełniać najwyższe wymagania i zawierać przynajmniej 95% naturalnych składników pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, pozyskiwanych z kontrolowanej ekologicznej produkcji.

Pozostałe certyfikaty i jeden wspólny znak

Poza omówionymi certyfikatami, bardzo popularne są też brytyjski znak Soil Association Organic oraz włoski ICEA. Poza nimi, na kosmetykach naturalnych i ekologicznych mogą pojawiać się też znak Vegan, Fair Trade, czy symbol króliczka oznaczającego brak testów na zwierzętach. W 2002 roku organizacje certyfikujące podjęły prace nad tym, aby ujednolicić kryteria certyfikacji i oznaczeń stosowanych na kosmetykach. Efektem podjętych działań jest przyjęcie standaru COSMOS (Cosmetic Organic Standard), który dzieli kosmetyki według dwóch, głównych poziomów certyfikacji.

W specyfikacji standardu COSMOS NATURAL mówi się o obecności naturalnych składników, bez określenia minimalnej zawartości roślin pochodzących z upraw organicznych. Jeśli zawartość składników z roślin organicznych przekracza 95%, produkty mogą otrzymać oznaczenie COSMOS ORGANIC.

Certyfikację według wytycznych standaru COSMOS przyjęły ECOCERT, BDIH, ICEA, COSMEBIO i SOIL ASSOCIATION.

Czy certyfikat rzeczywiście jest potrzebny?

Certyfikaty na kosmetykach naturalnych to bardzo dobra i pomocna rzecz. Jeśli znamy kryteria, które są stosowane przy ich przynawaniu łatwiej jest nam dokonać wyboru kosmetyków i podjąć decyzję zakupową, możemy mieć też większe zaufanie do czystości i naturalności kupowanego produktu. Jeśli jednak stosujesz kosmetyki naturalne, na pewno udało Ci się dostrzec różnice występujące w cenach kosmetyków z certyfikatem i tych, które go nie mają. Wynika ona z tego, że sam proces certyfikacji sporo kosztuje, ale też z tego, że często wiążę się on z droższą produkcją i wyższą ceną wykorzystywanych do niej surowców i składników. Dlatego wielu producentów (zwłaszcza małe firmy i manufaktury kosmetyczne) rezygnuje ze starań o certyfikat, co wcale nie oznacza, że oferuje nam gorszą jakość produktów. Często stosowane przez nich surowce mają certyfikat ECOCERT (o czym zresztą producent informuje w składzie kosmetyku), a firma na każdym etapie produkcji przestrzega założeń jednostek certyfikujących, które odnoszą się do kosmetyków naturalnych. Brak certyfikatu na opakowaniu kosmetyku nie powinno wpływać na naszą decyzję zakupową, a jedynie skłaniać do tego, by sprawdzić skład kupowanego kosmetyku, aby mieć pewność, że zasługuje on na miano naturalnego.

Czy przed kupnem kosmetyku sprawdzasz, jakie ma certyfikaty? Czy wiesz, co oznaczają popularne certyfikaty na kosmetykach naturalnych?