Aldehydy to związki, których nazwy mogą kojarzyć ci się przede wszystkim z lekcjami chemii. O ile wzory aldehydów i reakcje, w których biorą udział, mogły ulotnić się z twojej pamięci, warto pamiętać, że związki te towarzyszą ci na co dzień. Mogą występować naturalnie w przyrodzie, możesz również natknąć się na nie w składzie wielu produktów. Sprawdź, czym są aldehydy i jaką funkcję pełnią w kosmetykach?
Spis treści
Co to są aldehydy?
Aldehydy to grupa związków organicznych, które zawierają grupę aldehydową -CHO. W większości są to substancje stałe, słabo rozpuszczalne w wodzie. Cechują się charakterystycznymi zapachami, wykazują właściwości bakteriobójcze i grzybobójcze. Część aldehydów występuje naturalnie, np. w wanilii, migdałach i korze cynamonu. Aldehydy być także wytwarzane w laboratorium, przez utlenianie alkoholi.
Aldehydy należą do związków toksycznych – warto jednak pamiętać, że im dłuższy łańcuch węglowy aldehydu, tym jego toksyczność jest mniejsza. Aldehydy o długich łańcuchach węglowych (jak aldehyd benzoesowy i cynamonowy) mają przyjemne zapachy. Z tego względu aldehydy są chętnie wykorzystywane w kosmetyce i przemyśle perfumeryjnym. Mieszanka aromatycznych aldehydów wchodzi m.in. w skład każdemu znanych, kultowych perfum Chanel No. 5.
Aldehydy stosuje się także w przemyśle – jako konserwant, do garbowania skór, przy produkcji środków grzybobójczych i owadobójczych dla roślin, a także przy produkcji materiałów polimerowych.
Najważniejsze aldehydy w kosmetyce
Najbardziej znane aldehydy, które znajdują zastosowanie w kosmetyce to:
- aldehyd mrówkowy (formaldehyd, metanal) – występuje naturalnie w jadzie mrówek. To bezbarwna ciecz o drażniącym, ostrym smaku i nieprzyjemnym zapachu. Substancja ta jest silnie toksyczna, wykazuje działanie bakteriobójcze i denaturujące, powodując rozkład białek. Od 2019 r. stosowanie formaldehydu w kosmetykach produkowanych w Unii Europejskiej jest zabronione, ponieważ składnik ten może powodować ostre podrażnienia skóry i błon śluzowych. Może też działać rakotwórczo i mutagennie. Niestety, składnik ten bywa nadal stosowany np. w zagranicznych produktach do pielęgnacji paznokci. Z formaldehydu otrzymywany jest paraformaldehyd, który możesz spotkać w zasypkach i kosmetykach przeciwpotowych do stóp. Nasycony (35-40%) wodny roztwór aldehydu mrówkowego to formalina – substancja chętnie wykorzystywana w przemyśle;
- aldehyd benzoesowy (benzaldehyd, INCI: Benzaldehyde) – to nietoksyczna, żółtawa ciecz o przyjemnym, migdałowym zapachu. Występuje naturalnie m.in. w pestkach migdałów, wiśni i brzoskwiń. Substancja te jest chętnie wykorzystywana do tworzenia kwiatowych, owocowych i cytrusowych kompozycji zapachowych – jako utrwalacz i wzmacniacz zapachu.
- aldehyd amylocynamonowy (INCI: Amyl Cinnamal) – aldehyd aromatyczny o zapachu jaśminu. Związek ten wykorzystywany jest w kosmetykach i kompozycjach zapachowych. Więcej informacji o tym składniku znajdziesz tu: https://triny.pl/726-aldehyd-amylocynamonowy-w-kosmetykach,
- aldehyd heksylocynamonowy (INCI: Hexyl Cinnamal) – aldehyd o intensywnym, kwiatowym aromacie, zbliżonym do jaśminu. Naturalnie występuje w rumiankowym olejku eterycznym, w kosmetyce wykorzystuje się jego syntetyczną wersję. Więcej informacji o aldehydzie heksylocynamonowym znajdziesz na stronie składnika w naszej bazie: https://triny.pl/967-aldehyd-heksylocynamonowy-w-kosmetykach.
- aldehyd anyżowy (INCI: Anisaldehyde) – to bezbarwna, oleista ciecz o zapachu kwiatów głogu. W kosmetyce związek ten wykorzystywany jest do tworzenia kompozycji zapachowych i do aromatyzowania pudrów;
- wanilina (INCI: Vanillin) – substancja stała, krystaliczna. Wanilina pozyskiwana jest z roślin wanilii lub syntetycznie. W kosmetyce aldehyd wanilinowy stosuje się do produkcji perfum, aromatyzowania szminek, kredek i pudrów. To także częsty składnik produktów spożywczych, którym wanilina nadaje przyjemny, słodki, waniliowy zapach.
Czy aldehydy są bezpieczne do stosowania?
Składniki produktów kosmetycznych podlegają rygorystycznym regulacjom prawnym. Nad oceną bezpieczeństwa składników naszych kosmetyków czuwa Komisja Europejska i Komitet Naukowy ds. Bezpieczeństwa Konsumentów (SCCS). Aldehydy (poza aldehydem mrówkowym) są obecnie uznawane za bezpieczne składniki formuł kosmetycznych, przy stosowaniu zgodnie z przeznaczeniem i zaleceniami na etykietach produktów.
Aldehydy w kosmetykach naturalnych
Niektóre aldehydy bywają składnikami kosmetyków naturalnych, przeznaczonych do pielęgnacji twarzy, ciała i włosów. Do tej grupy należą m.in.:
- aldehyd benzoesowy,
- aldehyd amylocynamonowy,
- aldehyd heksylocynamonowy.
Aldehydy amylocynamonowy i heksylocynamonowy muszą być uwidocznione w wykazie składników INCI, jeżeli ich stężenie jest większe niż 0,001% w produktach niespłukiwalnych i 0,01% w produktach spłukiwalnych.
Mamy nadzieję, że ten wpis pomógł wzbogacić twoją wiedzę o aldehydach w kosmetykach i wyjaśnił wątpliwości dotyczące tych związków. Czy pachnące kosmetyki służą twojej skórze? Jakie zapachy kosmetyków należą do twoich ulubionych? Daj znać w komentarzu.
Źródła:
- Official Journal of the European Union (2019). Commision Regulation (EU) 2019/831 of 22 May 2019 amending Annexes II, III and V to Regulation (EC) No 1223/2009 of the European Parliament and of the Council on cosmetic products. Dostęp: 18.11.2022
- https://www.chemicalsafetyfacts.org/chemicals/aldehydes/ Dostęp: 18.11.2022
