Witamina C nazywana jest witaminą młodości. I to nie bez powodu! Jako przeciwutleniacz chroni komórki skóry przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, stąd warto szukać jej w kosmetykach, zwłaszcza kiedy na skórze pojawiają się pierwsze oznaki starzenia. W kosmetykach znajdziesz różne jej formy – przybliżam każdą z nich wraz z zaletami oraz wskazówkami, jak stosować witaminę C na twarz.
Witamina C jest jedną z najważniejszych witamin, a przy tym jedną z najczęstszych, którą znajdziesz w formułach kosmetyków. Nic dziwnego – niewiele składników pomaga rozjaśnić skórę, chronić ją przed agresorami i przeciwdziałać oznakom starzenia. Jaka jest jej kolejna zaleta? Nadaje się do wszystkich rodzajów skóry i grup wiekowych. W tym artykule dowiesz się, jak wybrać najlepszą pochodną witaminy C, kiedy ją stosować oraz z czym łączyć bądź nie, aby uzyskać najlepsze efekty. Zaczynamy!
Spis treści
Co to jest witamina C?
Witamina C, zwana kwasem askorbinowym lub kwasem L-askorbinowym, jest witaminą, która nie jest wytwarzana przez organizm, dlatego jedynymi sposobami jej dostarczenia jest dieta, suplementacja lub stosowanie preparatów zewnętrznie. Pełni ważne funkcje w naszym organizmie, m.in. jest niezbędnym składnikiem odżywczym w naprawie tkanek i enzymatycznej produkcji różnych przekaźników.
Kwas askorbinowy odkrył w 1928 r. węgierski biochemik Albert Szent-Györgyi. Człowiek utracił zdolność syntezy witaminy C, dlatego musi dostarczać ją z pożywieniem. Przyjmuje się, że zapotrzebowanie wynosi średnio 60 mg, ale niektórzy badacze rekomendują nawet 200 mg/dobę. Długotrwały niedobór witaminy C prowadzi m.in. szybszego starzenia się skóry, szkorbutu, może być też przyczyną śmierci.
Chociaż prawdopodobnie dostarczasz witaminę C w swojej diecie, nie masz pewności, że trafia ona prosto do Twojej skóry. Jak temu zaradzić? Twoja skóra odniesie największe korzyści, gdy witamina C zostanie zastosowana miejscowo, zewnętrznie – badania wskazują, że jest wówczas nawet 20 razy silniejsza niż ta przyjmowana doustnie!
Jakie korzyści przynosi witamina C dla skóry:
- promuje produkcję kolagenu, który zagęszcza skórę właściwą, zmniejsza drobne zmarszczki, więc jest niezbędna, aby zachować jędrną skórę
- jako przeciwutleniacz chroni komórki skóry przed szkodliwym działaniem wolnych rodników spowodowanych ekspozycją na promieniowanie UV
- hamuje produkcję melaniny w skórze, co pomaga rozjaśnić przebarwienia i brązowe plamy, wyrównuje koloryt skóry i zwiększa jej blask, ma więc działanie rozjaśniające i wybielające
- pomaga naprawić uszkodzenia spowodowane ekspozycją na słońce i utratą kolagenu, wspomagając regenerację komórek
- wykazuje właściwości przeciwzapalne, dzięki czemu skóra zachowuje naturalną równowagę i zdolności regeneracyjne
Niezwykle ważną funkcją witaminy C jest jej udział w biosyntezie kolagenu, białka obecnego nie tylko w skórze, ale też w kościach, zębach, chrząstce, rogówce oka czy tkance oka. Dzięki jej działaniu możliwa jest synteza kolagenu z cząsteczek prokolagenu – powstają wówczas cząsteczki kolagenu, które mogą agregować w większe struktury, takie jak włókienka, włókna lub sieci. W jednym z badań przeprowadzonym w 2015 roku grupa 60 zdrowych kobiet aplikowała na twarz roztwór na bazie witaminy C przez 60 dni. Naukowcy odkryli, że roztwór witaminy C był wysoce skuteczny w indukowaniu syntezy kolagenu. [źródło: The role of vitamin C in pushing back the boundaries of skin aging]
Jakie są formy witaminy C?
Witamina C najczęściej kojarzona jest z kwasem L-askorbinowym, który jest odmianą kwasu askorbinowego. Jest to czysta i aktywna forma witaminy C, która ma jednak swoje wady jak niestabilność i działanie drażniące, przez co w kosmetykach częściej stosuje się zmodyfikowane formy witaminy C. Pochodne witaminy C są bardziej przyjaznymi formami tego antyoksydantu, wykazują większą stabilność oraz przynoszą inne, nawet lepsze korzyści dla skóry. Poniżej pokrótce je omawiam.
Na rynku dostępne są kosmetyki zawierające 100% czystej witaminy C. Jednak większość z nich zawiera tę witaminę na poziomie 8-20%, natomiast w kremach stosowanych w okolicy oczu jej stężenie wynosi 3-5%.
Kwas L-askorbinowy [INCI: Ascorbic Acid]
Czysta witamina C, czyli kwas L-askorbinowy, jest związkiem o charakterze hydrofilowym, to z kolei oznacza, że nie ma możliwości przedostania się w głębsze warstwy skóry i do kosmetyków dodaje się promotory przenikania. Jest aktywną formą witaminy C, która cechuje się wysoką skutecznością, a zarazem wysoką niestabilnością. Łatwo się utlenia (tj. staje się nieefektywna) pod wpływem ciepła, światła i powietrza, zachowuje jednak stabilność w pH 3,5 lub niższym. Kwas L-askorbinowy znajdziesz w serum lub ampułkach, które najlepiej szybko zużyć. Warto odnotować, że czysta witamina C jest rzadko stosowana w kosmetykach, częściej za to spotkasz jej liposomalne pochodne.
Jeśli zdecydujesz się na kosmetyk z kwasem L-askorbinowym, szukaj wysokich stężeń (w zakresie 15-30%) i nie łącz go z innymi drażniącymi składnikami aktywnymi oraz z niacynamidem. Bezwzględnie należy zaprzestać stosowania kosmetyku, jeśli zmieni się jego konsystencja, zapach lub kolor.
Zalety:
- ma mocne działanie i daje błyskawiczny efekt rozświetlenia
- idealna do szybkiego przywrócenia skórze zdrowego kolorytu (efekt glow), przez co polecana jest przed ważnymi okolicznościami
- polecana do cery tłustej i łojotokowej
Wady:
- nietrwała i niestabilna, co oznacza, że szybko się psuje – należy ją przechowywać w lodówce i szybko zużyć (najlepiej w ciągu 2 tygodni, maks to 3 tygodnie)
- wysokie ryzyko podrażnień przy cerze wrażliwej
- do kosmetyku dodaje się alkohole i glikole, które mają zwiększyć absorpcję witaminy, ale mogą podrażniać skórę
Kosmetyki z kwasem L-askorbinowym to m.in. antyoksydacyjne serum wyrównujące z 15% wit. C – rozświetlenie i wyciszenie od BasicLab oraz peeling enzymatyczny: mango, papaya, ananas La-Le Kosmetyki.
Sól magnezowa fosforanu askorbylu (MAP) [INCI: Magnesium Ascorbyl Phosphate]
Jest to stabilniejsza forma związku rozpuszczalnego w wodzie, przez co trudniej przenika do głębszych warstw naskórka i wykazuje mniejszą aktywność antyoksydacyjną. Zachowuje stabilną formę w pH neutralnym do lekko kwaśnego, dlatego najczęściej tą pochodną witaminy C znajdziesz w emulsjach, serum przeciwstarzeniowym do twarzy, jest stosowana także jako składnik wspomagający działanie ekstraktów roślinnych w maseczkach do twarzy.
Zalety:
- bardziej odporna na utlenianie w porównaniu do kwasu L-askorbinowego
- ma mniejszy potencjał drażniący od innych form witaminy C, przez co odpowiednia jest dla kobiet w ciąży i karmiących piersią
- skutecznie rozjaśnia przebarwienia
- polecana szczególnie do cery wrażliwej i skłonnej do podrażnień
Wady:
- bardzo słaba przenikalność w głąb skóry
- działanie antyoksydacyjne i rozjaśniające osiąga dopiero przy wysokich stężeniach – co najmniej 10%
Sól sodowa fosforanu askorbylu (SAP) [INCI: Sodium Ascorbyl Phosphate]
Pochodna kwasu askorbinowego wzbogacona resztą kwasu fosforowego oraz sodem wykazuje podobne właściwości do soli magnezowej, ale dodatkowo działa antybakteryjnie, dlatego stosuje się ją najczęściej w kosmetykach przeciwtrądzikowych i problematycznych. Zmniejsza tworzenie się czopów łojowych, co zapobiega zaskórnikom. W skórze bardzo szybko przekształca się do kwasu askorbinowego, dzięki czemu nie wykazuje tak silnego działania drażniącego, przez co może być stosowana przez kobiety w ciąży i w okresie karmienia piersią. Znajdziesz ją m.in. w produktach promieniochronnych.
Zalety:
- najłagodniejsza wodna pochodna kwasu L-askorbinowego
- wyższa stabilność i większa biodostępność niż witamina C MAP czy kwas askorbinowy
- silne właściwości antybakteryjne już przy stężeniu 1-2%
- łagodna w działaniu, dlatego jest odpowiednia dla kobiet w ciąży i karmiących piersią
- polecana do cery trądzikowej i problematycznej, z nadmiernym wydzielaniem łoju
Wady:
- bardzo słaba przenikalność w głąb skóry
Kosmetyki z SAP to m.in. serum z witaminą C na przebarwienia od Miya, krem do twarzy z pietruszką i mango Frojo.
Glukozyd askorbylu [INCI: Ascorbyl Glucoside]
Mamy tu połączenie kwasu askorbinowego z cząsteczkami glukozy powstałymi z rozpadu skrobi. W porównaniu do kwasu L-askorbinowego wykazuje wyższą przenikalność, dzięki czemu wnika w głębsze warstwy skóry (nawet do skóry właściwej) i tam ulega powolnemu rozkładowi, uwalniając wolną formę witaminy C. Działa korzystnie w większym przedziale pH, przez co w kosmetyce dodawana jest do rozmaitych preparatów do pielęgnacji skóry.
Zalety:
- łagodniejsza i o wyższej stabilności w porównaniu do L-askorbinowego
- wysoka przenikalność w głębokie warstwy skóry
- chroni włókna kolagenowe oraz bierze udział w syntezie nowych
- polecana zwłaszcza przy przebarwieniach oraz do cery dojrzałej
Wady:
- wysoki potencjał drażniący
Kosmetyki z glukozydem askorbylu to m.in. rozświetlające serum z witaminą C – C-Kick od Yope oraz serum z kompleksem niacynamid + stabilną witaminą C – Focus Pigmentation Essence od Veoli.
Palmitynian askorbylu [INCI: Ascorbyl Palmitate]
Odpowiednik kwasu askorbinowego rozpuszczalny w tłuszczach. Charakteryzuje się wysoką stabilnością, ale ma małą aktywność biologiczną, ponieważ w skórze szybko ulega przekształceniu do czystej postaci witaminy C. Wymaga dodania promotorów przenikania – najczęściej są to niskocząsteczkowe alkohole jak glikol propylenowy i butylenowy, które wprawdzie są bezpieczne do stosowania na skórę w wysokim stężeniu, ale mogą powodować podrażnienia, dlatego nie zaleca się stosowania na uszkodzoną skórę.
Zalety:
- wyższa stabilność, a zarazem łagodniejsza w porównaniu do czystej witaminy C
- działa rozjaśniająco na skórę i wspomaga syntezę kolagenu
- polecana do cery poszarzałej i zmęczonej, również z oznakami starzenia
Wady:
- słabo przyswajalna przez skórę
- do kosmetyku dodaje się alkohole i glikole, które mają zwiększyć absorpcję witaminy, ale mogą podrażniać skórę
- nie zaleca się stosowania na podrażnioną i uszkodzoną skórę
Kosmetyki z palmitynianem askorbylu to m.in. relaksujący krem na noc Moon Spa od Yope, chałwowa pasta oczyszczająco – peelingująca od Ministerstwa Dobrego Mydła czy nawilżający krem z arbuzem i kwasem hialuronowym APIS.
Tetraizopalmitynian askorbylu [INCI: Tetrahexyldecyl Ascorbate, Ascorbyl Tetraisopalmitate]
Trwała i stabilna forma witaminy C, która przyjmuje postać żółtego oleju. Bardzo dobrze przenika w głębsze warstwy naskórka, a przy tym wykazuje wysoką skuteczność nawet w niskich stężeniach, dlatego nawet jej niewielkie ilości są dodawane do kremów na co dzień i maseczek przeciwstarzeniowych.
Zalety:
- najskuteczniejsza forma kwasu L-askorbinowego – skuteczna nawet w niskich stężeniach 1-3%
- wysoka stabilność w formułach kosmetyków, co zawdzięcza postaci olejowej
- bardzo długa trwałość w porównaniu z innymi pochodnymi witaminy C
- silne właściwości przeciwstarzeniowe i depigmentacyjne
- dobrze łączy się z witaminą E, tworząc silny duet odmładzający
- bardzo dobrze radzi sobie z przebarwieniami
- polecana do skóry z oznakami starzenia oraz delikatnej
Wady:
- jedna z najdroższych postaci witaminy C
- wolniejsze działanie antyoksydacyjne niż kwasu L-askorbinowego
Kosmetyki z olejową formą witaminy C to m.in. antyoksydacyjne serum regenerujące z witaminą C – Odżywienie i wyrównanie od BasicLab, krem przeciwzmarszczkowy z olejkiem z opuncji figowej E-fiore oraz naturalna maseczka do twarzy Shy Deer.
3-O Etylowy kwas askorbinowy [INCI: 3-O-Ethyl Ascorbic Acid]
To najnowsza propozycja w świecie witaminy C. Wykazuje wysoką stabilność, przenikalność, a jednocześnie jest odporna na działanie światła i temperatury. Wśród jej cennych właściwości wystarczy wymienić działanie przeciwzapalne i antybakteryjne, dlatego polecana jest do cery problematycznej. Dzięki temu, że jest jedyną pochodną kwasu L-askorbinowego rozpuszczalną zarówno w wodzie, jak i w tłuszczach, obecna jest w wielu kosmetykach – możesz też ją dodawać do własnych domowych kosmetyków.
Zalety:
- bardziej stabilna i dużo bardziej przyswajalna od innych form witaminy C
- wykazuje wysoką odporność na światło i temperaturę
- nie powoduje podrażnień nawet w wysokich stężeniach
- jest cząsteczką amfifilową, może więc rozpuszczać się w wodzie i tłuszczach
- zapewnia skuteczną ochronę przed niebieskim światłem (blue light)
- działa przeciwzapalnie i antybakteryjnie
- odpowiednia do cery problematycznej i wrażliwej
Wady:
- działa wolniej w porównaniu do czystej formy witaminy C
Kosmetyki z etylowym kwasem askorbinowym to m.in. krem nawilżający z awokado i jojoba Naffi od IOSSI.
Jak stosować kosmetyki z witaminą C?
Zanim sięgniesz po kosmetyk z witaminą C, wykonaj test uczuleniowy. Na początek wybierz kosmetyk z niskim stężeniem witaminy C. Dopiero, jak Twoja skóra nabierze odporności i upewnisz się, że nie reaguje podrażnieniem, możesz sięgnąć po mocniejsze preparaty jak na przykład serum z potrójną witaminą C – Wake-up shot od Alkmie.
Bądź cierpliwa. Większość produktów do pielęgnacji skóry potrzebuje czasu, aby zacząć działać, a witamina C potrzebuje go troszkę więcej, nawet przy codziennym stosowaniu. Niektórzy producenci zaznaczają, że na efekty możesz poczekać 6-8 tygodni przy systematycznym stosowaniu.
Którą formę witaminy C wybrać?
Jeśli Twoja cera jest poszarzała, zmęczona, z przebarwieniami, dodatkowo narażasz ją na stres lub pracujesz przy komputerze, rozważ wprowadzenie witaminy C na stałe do codziennej pielęgnacji. Najlepiej sprawdzą się tu formy SAP, MAP oraz glukozyd. W przypadku cery dojrzałej i z oznakami starzenia warto sięgnąć po najsilniejszą i najskuteczniejszą formę witaminy C, jaką jest tetraizopalmitynianu askorbylu.
Dla szybkiego rozjaśniania cery, na przykład przed ważnym spotkaniem, randką czy uroczystością albo kiedy chcesz przywrócić zdrowy koloryt cery po nieprzespanej nocy, wybierz czystą witaminę C. Pamiętaj jednak, że wymaga ona przechowywania w lodówce oraz szybkiego zużycia – inaczej straci swoje właściwości. Czystą witaminę C kup więc tylko wtedy, gdy zamierzasz od razu ją zużyć.
Jeśli liczysz na szybkie efekty, a Twoja skóra nie ma skłonności do podrażnień, sięgnij po czystą witaminę C w formie serum. Dobierz odpowiednie stężenie kwasu askorbinowego, ponieważ wyższe mogą powodować zaczerwienienie, podrażnienie oraz uczucie szczypania skóry.
Kosmetolog radzi: Na co zwrócić uwagę przy zakupie kosmetyku z witaminą C na twarz?
Planując zakup kosmetyku z witaminą C warto zwrócić uwagę na kilka aspektów:
- Cała formuła kosmetyku – weź pod uwagę formę witaminy C zastosowaną w składzie, pH produktu, obecność dodatkowych składników aktywnych i substancji bazowych preparatu. Wszystko to wpływa na działanie produktu i efekt, który planujesz uzyskać.
- Miejsce witaminy C w składzie produktu – najlepiej, aby witamina C znajdowała się wysoko w składzie – tak, aby jej obecność w kosmetyku nie była jedynie „dodatkiem” i zabiegiem marketingowym producenta. Atutem kosmetyku jest deklaracja zawartości witaminy C w składzie. Np. kwas askorbinowy dobrze działa już w stężeniu 8-10%, co warto uwzględnić przy wyborze.
- Opakowanie – najkorzystniejszym opakowaniem dla kosmetyku z witaminą C jest butelka z ciemnego szkła. Ogranicza to kontakt produktu ze światłem, które przyspiesza proces utleniania witaminy C.
- Data przydatności do użycia po otwarciu – to ważna kwestia, na którą warto zwrócić uwagę już w momencie zakupu, planując stosowanie danego kosmetyku. Data przydatności do użycia czystej witaminy C (kwasu askorbinowego) to około 3 miesiące. W przypadku jej pochodnych ten okres jest nieco dłuższy. W miarę upływu czasu witamina C zaczyna się utleniać i tracić swoją skuteczność, a nawet może stać się szkodliwa. Po upływie terminu przydatności dalsze stosowanie kosmetyku z witaminą C jest więc ryzykowne. Dla bezpieczeństwa warto obserwować kosmetyk z witaminą C pod kątem zmiany barwy. Korzystnie jest też przechowywać go w lodówce, aby spowolnić proces utleniania.
Bardzo ważne jest holistyczne spojrzenie na pielęgnację. Pamiętaj, że dla kondycji skóry ważne są nie tylko stosowane kosmetyki, ale także to, co jemy. Dieta bogata w witaminę C jest istotna dla utrzymania zdrowia i urody. Komponując dietę postaw przede wszystkim na naturalne źródła witaminy C – żółtą i czerwoną paprykę, natkę pietruszki, owoc dzikiej róży, czarne porzeczki. To najlepszy sposób na zapewnienie organizmowi codziennej dawki witaminy C (tj. min. 60 mg na dobę). Pamiętaj, że tej witaminy człowiek nie jest w stanie wytworzyć samodzielnie
Kiedy stosować kosmetyki z witaminą C?
Sposób stosowania kosmetyków z witaminą C zależy od jej stężenia. Jeśli kosmetyk ma niskie stężenie witaminy C, możesz stosować go rano i wieczorem. Natomiast wyższe stężenie witaminy C to już pielęgnacja tylko wieczorem.
Jeśli decydujesz się na aplikację rano, witaminę C aplikuj jako serum po oczyszczeniu skóry i przed nałożeniem kremu nawilżającego i kremu przeciwsłonecznego. Serum z witaminą C uważane jest za najlepszy produkt do pielęgnacji skóry, ponieważ jest ono skuteczniejsze w przenikaniu przez barierę skóry niż krem lub tonik.
Czy muszę stosować filtry przeciwsłoneczne?
Tak. Przy stosowaniu kosmetyków z witaminą C konieczne jest nakładanie filtrów przeciwsłonecznych. Większe dawki witaminy C uwrażliwiają skórę, przez co może stać się bardziej podatna na niekorzystny wpływ promieniowania słonecznego. Jeśli nie zabezpieczysz skóry filtrem, szybko mogą pojawić się na niej przebarwienia.
Łącznie witaminy C z ochroną przeciwsłoneczną ma uzasadnienie naukowe. W jednym z badań eksperci przekonują, że aby zoptymalizować ochronę przed promieniowaniem UV, ważne jest stosowanie filtrów przeciwsłonecznych w połączeniu z miejscowym przeciwutleniaczem, jakim właśnie jest witamina C. Udowodnili, że witamina C ma korzystny wpływ na oparzenia słoneczne i zmniejszają ich skutki. W warunkach laboratoryjnych wykazano, że zastosowanie 10% witaminy C zredukowało rumień wywołany przez UVB o 52% i zmniejszyło tworzenie komórek oparzeń słonecznych o 40-60%. [źródło: Vitamin C in dermatology]
Dobrym wyborem będą tu kremy do twarzy z SPF jak rewitalizujący krem z witaminą C na dzień SPF 15 RE-VIT C od APIS. Jednak nie zawsze ochrona przeciwsłoneczna jest wystarczająca i rozważ zastosowanie dodatkowych filtrów.
Połączenia witaminy C – z czym łączyć, a czego unikać
Witamina C, tak samo jak inne składniki aktywne w kosmetykach, ma swoich sprzymierzeńców oraz wrogów. Jedne będą neutralizować jej działanie, z innymi będzie działać synergicznie, tworząc jeszcze skuteczniejszy duet. Z czym łączyć witaminę C? Jakie składniki mogą być nawet niebezpieczne po połączeniu z witaminą C? Sprawdź poniżej.
Z czym nie łączyć witaminy C
Szczególnie niepolecanym duetem jest witamina C i niacynamid. Dlaczego? Po pierwsze, ze względu na różnice pH, po drugie substancje te mogą się wzajemnie neutralizować, a ich połączenie może doprowadzić nawet do wytworzenia szkodliwego nadtlenku wodoru i kwasu nikotynowego. Dotyczy to jednak czystej witaminy C (kwasu askorbinowego), za to bardziej stabilne pochodne o wyższych wartościach pH już lepiej reagują z niacynamidem i mogą dać znakomite rezultaty pielęgnacyjne.
Niekorzystnym połączeniem jest również retinol + witamina C. Ważne jest, aby trzymać się tu zaleceń producentów, którzy często nawet na etykietach kosmetyków zaznaczają rozłączne nakładanie na twarz tych substancji. I tak retinol powinien być nakładany wieczorem, a witamina C rano. W innym przypadku retinol zneutralizuje przeciwrodnikowe właściwości witaminy C, przez co najzwyczajniej przestanie ona działać.
Unikaj łączenia z witaminą C:
- niacynamid (dotyczy tylko czystej witaminy C, można spokojnie łączyć z pochodnymi)
- retinol
- hydrokwasy, czyli kwasy AHA/BHA ze względu na wysoki potencjał drażniący
- metale ciężkie jak miedź i żelazo (obecne w niektórych ekstraktach roślinnych i owocowych)
- hydrokortyzon
- kosmetyki na bazie mydła, jak płyn do mycia twarzy
Najlepszy duet, czyli z jakimi składnikami witamina C się lubi
W kosmetykach szukaj składników, które zapobiegają utlenianiu się kwasu L-askorbinowego, co przedłuży jego działanie. Szukaj też takich, które wykazują wyższą skuteczność w połączeniu z witaminą C, niż przy samodzielnym stosowaniu, dzięki czemu otrzymasz prawdziwą bombę anti-aging.
Korzystne połączenia z witaminą C:
- resweratrol
- rutyna
- kwas ferulowy (zwiększa jej stabilność i efektywność nawet ośmiokrotnie!)
- kwas hialuronowy
Witamina C w pielęgnacji twarzy – podsumowanie
Witamina C jest cenionym w kosmetykach składnikiem aktywnym, ponieważ pomaga zachować młodą skórę o jednolitym kolorycie. Ze względu na swoje szerokie zastosowanie znajdziesz ją w wielu kosmetykach, w tym drogeryjnych i dermokosmetykach. Jest dobrze tolerowana przez skórę, a także dokładnie przebadana naukowo. Nadaje się do stosowania przy każdym typie cery i w każdym wieku.
Na rynku dostępne są różne formy witaminy C, przez co każdy powinien dopasować najbardziej odpowiednią postać dla siebie. W Triny przygotowaliśmy osobną kategorię – Kosmetyki z witaminą C – w której znajdziesz witaminowe serum do twarzy, maseczki, kremy czy ampułki młodości.
Znalazłaś już swoje ulubione serum z witaminą C lub inny kosmetyk? Jakie rezultaty zauważyłaś na swojej skórze? Pochwal się w komentarzu!
Źródła:
- Jolanta Szymańska-Pasternak, Anna Janicka, Joanna Bober, “Witamina C jako oręż w walce z rakiem”, Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, VIA MEDICA [dostęp 15.07.2021]
- Dominika Andrys, “Rola witaminy C i jej pochodnych w metabolizmie skóry” – cz. 1 i cz. 2, Biotechnologia [dostęp 15.07.2021]
- “Topical vitamin C: a useful agent for treating photoaging and other dermatologic conditions” Dermatol Surg, 2005 Jul;31(7 Pt 2):814-7; discussion 818 [dostęp 15.07.2021]
- “Vitamin C in dermatology”, Indian Dermatol Online J. 2013 Apr-Jun; 4(2): 143–146 [dostęp 15.07.2021]