O chlorku srebra stało się głośno podczas pandemii COVID-19, kiedy to preparaty antybakteryjne stały się koniecznością. Właściwości antybakteryjne srebra znane są od wieków, a sole srebra są wykorzystywane na szeroką skalę w medycynie i kosmetykach. Pytanie, czy chlorek srebra w kosmetykach jest bezpieczny? W jakich produktach się go stosuje? Dowiesz się z artykułu.
Srebro, dzięki swoim właściwościom antybakteryjnym, jest szeroko stosowane w kosmetykach, a zwłaszcza w produktach przeznaczonych do cery trądzikowej. To nie wszystko! Nanocząstki srebra działają jak środki przeciwgrzybicze i dlatego są wykorzystywane w lakierach do paznokci i kolorowych kosmetykach, takich jak szminki i cienie do powiek, aby je ochronić przed zakażeniem i zepsuciem. Czy dotyczy to też chlorku srebra? Okazuje się, że nie. Chlorek srebra wprawdzie dalej jest cenioną substancją, ale w przypadku kosmetyków ma ograniczone zastosowanie.
Spis treści
Kilka faktów o srebrze – koloidalne vs. chlorek srebra
Srebro to naturalnie występujący pierwiastek metaliczny, który często łączy się z innymi pierwiastkami, takimi jak siarczki, chlorki i azotany. Nie jest niczym nowym w kosmetologii i medycynie. W starożytnych cywilizacjach srebro stosowano powszechnie do wyrobu naczyń, w których przechowywano żywność i napoje, co chroniło je przed zepsuciem. Hipokrates stosował srebro koloidalne jako środek przeciwdrobnoustrojowy w 400 r. p.n.e. Srebro było też stosowane na rany oraz jako lek na wiele chorób i infekcji.
Dzisiaj bardzo dużo mówi się o srebrze koloidalnym – i nic dziwnego! W kosmetykach znajdziesz go pod INCI: Colloidal Silver, a w opisach produktów – jako aktywne srebro. Wykazuje działanie antybakteryjne, antyseptyczne i przeciwgrzybicze, przez co stosuje się je do leczenia miejscowego przy takich problemach skórnych jak trądzik i infekcje skórne.
O samym srebrze i jego korzyściach dla skóry mówi się sporo, a jego cudowne właściwości potwierdzają liczne badania medyczne. Należy jednak odróżnić, że takie srebro jest czymś zupełnie innym niż chlorek srebra.
Chlorek srebra występuje w naturze pod postacią bardzo rzadkiego minerału chlorargyrytu (inaczej kerargyrt i rogowe srebro). Po raz pierwszy opisano ten minerał w 1877 roku w Australii.
Chlorek srebra zaliczany jest do soli srebra. Co ciekawe, chociaż czyste srebro ma kolor srebrny, chlorek srebra i azotan srebra są białe, a siarczek srebra może przybrać kolor od ciemnoszarego do czarnego.
Podobnie jak zwykłe srebro, chlorek srebra również wykazuje działanie antybakteryjne, ale może działać drażniąco na śluzówki. I tak jak srebro koloidalne można nawet spożywać wewnętrznie, czyli pić, tak chlorek srebra nie powinien mieć kontaktu ani z ustami, ani przełykiem, ani też z oczami.
Poczytaj o srebrze koloidalnym w kosmetykach:
Czym jest chlorek srebra?
Chlorek srebra (INCI: Silver Chloride, chlorek srebra 1, AgCl) to substancja nieorganiczna, występująca naturalnie pod postacią minerału chlorargyrytu. W kosmetyce oraz farmaceutyce stosuje się jego białą postać, która jest słabo rozpuszczalna w wodzie; jest też mocno światłoczuła – rozpada się pod wpływem światła lub ogrzewania.
Chlorek srebra do celów kosmetycznych jest wytwarzany syntetycznie w procesie chemicznym. Zwykle uzyskuje się go poprzez reakcję działania chloru na azotan srebra.
Do czego stosuje się chlorek srebra?
Chlorek srebra ze względu na swoje silne antybakteryjne właściwości stosowany jest w kosmetykach jako konserwant, tj. hamuje rozwój mikroorganizmów. Dzięki temu chroni przed zepsuciem produktów kosmetycznych oraz przed wtórnym zakażeniem, które jest częste przy codziennym używaniu kosmetyków, kiedy to np. nakładasz krem palcem.
Jakie właściwości ma chlorek srebra? Oto one:
- działa antybakteryjnie
- ogranicza rozwój mikroorganizmów
- chroni produkt przed zepsuciem
- wpływa na niezmienną formę kosmetyku
Chlorek srebra, oprócz medycyny i kosmetologii, stosuje się również w produkcji papieru fotograficznego. W emulsji światłoczułej pod wpływem światła biały chlorek srebra ciemnieje, tworząc metaliczne srebro. Służy też do wyrobu glazury ceramicznej i barwników do witraży. Znajduje się również w bandażach i opatrunkach do gojenia ran, co wynika z jego niskiej rozpuszczalności w wodzie – dzięki temu jony srebra uwalniają się wolniej i docierają do skóry (rany) w sposób bardziej kontrolowany, niż to jest w przypadku innych substancji, np. azotanu srebra.
Zastosowanie chlorku srebra w kosmetykach
Zastosowanie chlorku srebra w kosmetykach jest ograniczone. Maksymalne dopuszczalne stężenie w gotowych do użycia preparatach kosmetycznych wynosi 0,004% w przeliczeniu na chlorek srebra (AgCl). Nie stosuje się go w kosmetykach dla dzieci poniżej 3. roku życia, a także w produktach do jamy ustnej oraz do ust typu płyny do płukania czy szminki. Chlorek srebra nie powinien być aplikowany w okolicy oka, zatem nie powinien się znajdować w takich produktach jak krem pod oczy i cienie do powiek.
Chlorek srebra wytwarzany jest syntetycznie. Nie zawiera składników pochodzenia zwierzęcego, w procesie też nie cierpią żywe organizmy, dlatego jest obecny w kosmetykach dla wegan.
Gdzie jest stosowany chlorek srebra? Ze względu na silne właściwości antybakteryjne jest obecny w produktach o działaniu odkażającym, np. w mydłach antybakteryjnych, preparatach do stóp, płynach do dezynfekcji i w preparatach do pielęgnacji cery trądzikowej, ale nie tylko.
Zastosowanie chlorku srebra w kosmetykach:
- mydła antybakteryjne
- dezodoranty i antyperspiranty
- płyny i żele do mycia twarzy
- toniki do twarzy
- płyny i żele do mycia ciała
- kremy do twarzy, głównie do cer problematycznych
- preparaty odkażające
- produkty specjalistyczne do stóp
Firma, która w składzie swoich kosmetyków ma Silver Chloride to Altruistst. Jest to brytyjska marka kosmetyczna, specjalizująca się w produktach przeciwsłonecznych. Chlorek srebra znajduje się m.in. w kremie korygującym zaczerwienienia SPF 50 oraz we fluidzie do twarzy z kwasem hialuronowym niemal na końcu składu, zatem nie powinnaś mieć obaw co do stosowania tych kosmetyków. Pamiętaj, aby przy używaniu kosmetyków z chlorkiem srebra zawsze stosować się do zaleceń producenta.
Czy chlorek srebra jest bezpieczny dla skóry?
Jeżeli chodzi o to, czy chlorek srebra jest bezpieczny, należy podkreślić, że co do bezpieczeństwa czystej substancji nie ma określonej klasyfikacji jako substancja niebezpieczna zgodnie z przepisami chemicznymi. Światowe organizacje zajmujące się badaniem związków zawartych w kosmetykach uznały chlorek srebra za substancję bezpieczną. Przy czym bardzo ważne jest jego stężenie – nie może przekraczać 0,004% w produkcie kosmetycznym.
Niektóre źródła medyczne określają chlorek srebra jako potencjalnie drażniący, ponieważ istnieją badania, w których odnotowano przypadki uczuleń. Zaleca się, aby osoby mające skórę wrażliwą lub alergiczną uważały i najlepiej unikały chlorku srebra w swoich kosmetykach. Dodatkowo powinny go unikać kobiety w ciąży, karmiące piersią oraz dzieci w wieku do 3 lat.
Czyste srebro nie jest toksyczne, ale sole srebra, takie jak chlorek srebra, bromek srebra, azotan srebra mogą działać na skórę i błony śluzowe drażniąco; mogą nawet powodować oparzenia. Na chlorek srebra powinny szczególnie uważać osoby ze skórą wrażliwą i alergiczną.
Warto dodać, że chlorek srebra nie wpływa negatywnie na środowisko naturalne. Jeśli więc zależy Ci na losie planety, przez co ograniczasz substancje syntetyczne i inne kontrowersyjne składniki kosmetyków, tak tutaj nie musisz się obawiać i możesz stosować chlorek srebra bezpiecznie.
Czy należy unikać chlorku srebra w kosmetykach?
Pamiętaj o tym, że wprawdzie chlorek srebra w kosmetykach występuje w ograniczonym stężeniu, jednak wciąż istnieje ryzyko podrażnienia skóry i oczu. Połknięcie może powodować podrażnienie przewodu pokarmowego, włącznie z pojawieniem się nudności, wymiotów i biegunki. To dlatego chlorek srebra nie występuje w kosmetykach, które miałyby kontakt z błoną śluzową, oczami i ustami.
Na chlorek srebra powinny uważać zwłaszcza kobiety w ciąży oraz w czasie karmienia piersią. Dodatkowo nie powinien się pojawiać w kosmetykach przeznaczonych dla dzieci do 3. roku życia, w preparatach do higieny jamy ustnej oraz w produktach do ust.
Kto powinien uważać na chlorek srebra w kosmetykach:
- osoby z wrażliwą / alergiczną skórą
- kobiety w ciąży
- kobiety karmiące piersią
- dzieci do 3. roku życia
Jeżeli nie należysz do tych grup ryzyka, codzienne stosowanie chlorku srebra w niskim stężeniu nie powinno powodować niespodzianek na skórze, jednak jest to sprawa indywidualna. W przypadku każdej substancji, co do której istnieją doniesienia medyczne, że może powodować alergie, zalecamy ostrożność i czytanie etykiet. Najlepiej wybrać tu naturalne alternatywy, które mają czysty i prosty skład niebudzący wątpliwości.
Dowiedz się, jak czytać składy kosmetyków naturalnych:
Bibliografia:
- „Zastosowanie srebra i jego związków”, materiał edukacyjny ze Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej (Zpe.gov.pl).
- Anna Kędziora, „Srebro i kosmetyki”, Anna Kędziora, Kosmetologia Estetyczna / 2 / 2014 / vol. 3.
- Silver chloride, National Library of Medicine, National Centrer of Biotechnology Information CBI (NIH.gov).
- D. N. O’Connell, Bernard Tursky, „Silver – Silver chloride sponge electrodes for skin potential recording”, The American Journal of Psychology vol. 73, No. 2 (Jun., 1960), p. 302-304.
- Michael Walker, David Parsons, “The biological fate of silver ions following the use of silver‐containing wound care products – a review”, International Wound Journal 2014 Oct; 11(5): 496–504.
