Kwas ferulowy kontra starzenie się skóry – zastosowanie i właściwości

Kwas ferulowy w ostatnich latach wzbudza duże zainteresowanie ze względu na zdolność do zwalczania wolnych rodników, a także zwiększania skuteczności innych przeciwutleniaczy, takich jak witaminy C i E. Stąd też jest stosowany głównie w kuracjach anti-aging. Jakie właściwości i zastosowanie ma kwas ferulowy w kosmetyce? Odpowiadamy!

Szukasz kwasu ferulowego do użycia w domu? Sprawdź:

Jeśli nie słyszałaś o kwasie ferulowym, czas nadrobić tę wiedzę. Dlaczego? Ponieważ to prawdziwy superbohater w kosmetyce, zwłaszcza w profilaktyce przeciwstarzeniowej. Wprawdzie znajdziesz go w wielu produktach spożywczych, ale ten kosmetyczny, stosowany zewnętrznie, może przynieść wymierne korzyści w pielęgnacji skóry. Jakie? O tym dowiesz się z tego artykułu. Najpierw jednak odpowiedzmy sobie na pytanie, czym tak naprawdę jest kwas ferulowy.

Co to jest kwas ferulowy?

Kwas ferulowy (kwas 4-hydroksy-3-metoksycynamonowy) to organiczny związek chemiczny, pochodna kwasu cynamonowego. Jest przeciwutleniaczem występującym w owocach, zbożach, warzywach, a nawet niektórych trawach. Właściwie znajdziesz go we wszystkim, co nadaje się do jedzenia – od bananów, przez brokuły, po nawet bambus. Do celów kosmetycznych i spożywczych uzyskuje się go głównie z roślin liściastych, nasion i kory drzew iglastych. Szczególnie duże stężenie kwasu ferulowego znajduje się w nasionach ryżu, pszenicy i owsa. Oprócz tego występuje w kukurydzy i życie. 

Kwas ferulowy występuje naturalnie w niektórych produktach spożywczych, w tym:

• owies
• otręby
• ryż
• kukurydza
• bakłażan
• cytrusy
• ananas
• pomidor
• nasiona jabłek
• nasiona kawy
• orzechy

W kosmetyce kwas ferulowy określany jest jako przeciwutleniacz i jest powszechnie stosowany w kuracjach odmładzających i przeciwstarzeniowych. Chociaż jest stosowany głównie w pielęgnacji skóry, eksperci pracują obecnie nad sprawdzeniem, czy kwas ferulowy ma również inne zalety. Wiąże się to z szeroko zakrojonymi badaniami nad wpływem fenoli na organizm w przypadku takich chorób, jak: nowotwory, cukrzyca, choroby zapalne czy dysfunkcje sercowo-naczyniowe.

Właściwości i działanie kwasu ferulowego

Kwas ferulowy ze względu na swoje właściwości przeciwutleniające pomaga chronić skórę przed stresorami środowiskowymi, co z kolei pomaga zapobiegać oznakom starzenia. Dezaktywuje rodniki, m.in. reaktywne formy tlenu, dzięki czemu redukuje stres oksydacyjny i zapobiega tworzeniu dimerów tymidynowych, które mogą prowadzić do uszkodzeń DNA, a w efekcie do zmian biologicznych w skórze.

Główną funkcją kwasu ferulowego występującego jest neutralizacja wolnych rodników lub szkodliwych cząsteczek wytwarzanych przez światło UV, zanieczyszczenia i własne procesy metaboliczne organizmu.

Mogłaś się spotkać z takim pojęciem, jak związki fenolowe – są to jedne z najbardziej znanych substancji bioaktywnych, obok tanin i flawonoidów. Zaliczane są do nich kwasy fenolowe, które w swojej strukturze zawierają grupę hydroksylową i karboksylową. W świecie roślin rozpowszechnione są hydroksylowe pochodne kwasu benzoesowego, do których zaliczany jest właśnie kwas ferulowy. Wspominamy o tym nie bez powodu, ponieważ to o fenolach jest ostatnio głośno, a zwłaszcza o ich właściwościach. Fenole wykazują m.in. działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, przeciwalergiczne, przeciwwirusowe oraz uszczelniające naczynia krwionośne.

Dodajmy, że kwas ferulowy może być stosowany w ciąży. Jest to o tyle istotne, że podczas ciąży kobiety borykają się z burzą hormonów, co może mieć odzwierciedlenie w pogorszonym stanie cery; może pojawić się też trądzik w ciąży Niestety nie wszystkie dostępne substancje i preparaty są bezpieczne dla kobiet w stanie błogosławionym, dlatego warto szukać alternatyw, które nie wykazują negatywnego wpływu na zdrowie przyszłej mamy i maluszka.

Zalecamy konsultację z lekarzem w kwestiach pielęgnacji skóry i ciąży. Zanim sięgniesz po kosmetyk z kwasem ferulowym upewnij się, że możesz go stosować.

Warto wiedzieć, że większość profesjonalnych gabinetów kosmetycznych w przeciwwskazaniach do zabiegu wymienia ciążę i karmienie piersią. Dotyczy to kuracji kwasem ferulowym w wyższym stężeniu, a konkretnie głębokiego peelingu odmładzającego. Wprawdzie fachowa literatura medyczna wskazuje, że w postępowaniu kosmetycznym można stosować kwas ferulowy, jednak podczas ciąży zachodzi wiele zmian w organizmie kobiety, włącznie z bardziej wrażliwą skórą, dlatego też większość salonów odradza zabieg w takim przypadku.

Zastosowanie kwasu ferulowego w kosmetyce

Kwas ferulowy jest substancją o różnorodnych własnościach, przez co powszechnie wykorzystywany jest w zabiegach kosmetycznych na skórę. Jest ogólnie bezpieczny dla większości rodzajów skóry, jednak zaleca się ostrożność w przypadku skóry wrażliwej. Znajdziesz go nie tylko w kosmetykach, jest też wykorzystywany w profesjonalnych zabiegach kosmetycznych, mowa tu o peelingu kwasem ferulowym.

Kwas ferulowy neutralizuje trzy formy wolnych rodników: tlenek azotu (nitric oxide), ponadtlenek (superoxide) i rodnik hydroksylowy (hydroxyl radical). Najlepiej działa w duecie, zatem w kosmetykach spotkasz go głównie z witaminą C lub E.

Kwas ferulowy w kosmetykach:

• Chroni. Jako przeciwutleniacz zapobiega uszkodzeniom skóry, które powstają w wyniku działania stresorów środowiskowych, co czyni go doskonałym składnikiem przeciwstarzeniowym.
• Wzmacnia. Pomaga ustabilizować inne przeciwutleniacze, głównie C i E, z którymi działa synergicznie, a nawet wzmacnia ich korzystny wpływ na skórę.

Jeśli chcesz wypróbować działania kwasu ferulowego na własnej skórze, znajdziesz go w wielu kosmetykach. Pamiętaj jednak, że istnieje możliwość wystąpienia reakcji alergicznej na kwas ferulowy. Wynika to ze składnika, z którego pochodzi. Przykładowo, jeśli masz alergię na otręby, możesz być wrażliwa na kwas ferulowy pochodzący z tego źródła roślinnego. Najlepiej przetestować kosmetyk na małym fragmencie skóry.

Kosmetyki z kwasem ferulowym – rekomendacja Triny

♥ Resibo – Emulsja nawilżająco-łagodząca Peace Maker bogata jest w naturalne składnik, w tym witaminę E, niacynamid, olej z otrąb ryżowych, płynny ceramid i d-panthenol. Działa niezwykle dobroczynnie na wrażliwą i nadreaktywną skórę, łagodząc podrażnienia i przynosząc ukojenie. Przyspiesza procesy regeneracji naskórka.

♥ Natural Secrets – Serum dwufazowe silnie ujędrniające dzięki połączeniu witamin E, C oraz kwasu ferulowego stymuluje syntezę kolagenu, przez co poprawia się jędrność i gładkość skóry. Wyrównuje koloryt cery, a także sprawia, że nabiera promiennego, młodzieńczego blasku.

♥ IOSSI PRO – Wodne serum z niacynamidem B3-shot Calm & Clarify Vitamin Treatment to same dobroci dla skóry. Źródłem kwasu ferulowego są tu jagody acai, do tego mamy niacynamid 10%, olejek z drzewa herbacianego i stabilną formę witaminy C. To sprawia, że serum intensywnie nawilża, poprawia elastyczność oraz ogólny wygląd skóry.

♥ Resibo – Naturalny krem z retinolem Game Changer przeznaczony jest do cery dojrzałej, mieszanej i trądzikowej. Zawiera 0,5% retinolu H10 oraz bakuchiol, a także witaminę E i kwas ferulowy. Dzięki synergicznym połączeniu składników anti-aging efektywnie pielęgnuje skórę i opóźnia procesy starzenia się skóry.

♥ BasicLab – Antyoksydacyjne serum przeciwzmarszczkowe i regenerujące zawiera kompleks pochodnej witaminy C, witaminy E i kwasu ferulowego. Zapewnia intensywną potrójną ochronę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Regularnie stosowane widocznie poprawia stan cery i zwiększa jej odporność.

Kwas ferulowy – efekty

Kwas ferulowy jest składnikiem zapobiegawczym, a nie naprawczym – działa jak tarcza chroniąca przed powstawaniem wolnych rodników. Oznacza to, że wprawdzie nie naprawi uszkodzonej skóry, ale pomoże zapobiec jej degradacji. Dlatego też najlepsze efekty uzyska się, stosując go profilaktycznie. 

No dobrze, ale jak kwas ferulowy działa na skórę? Przede wszystkim zapobiega starzeniu się skóry, zachodzącemu pod wpływem działających na nią niekorzystnych czynników. Do tego nawilża i pobudza syntezę włókien kolagenowych i elastynowych. To nie wszystko. 

Kwas ferulowy – korzyści dla skóry:

• Uspokaja, ponieważ działa niezwykle łagodnie, przez co skóra pozostaje stabilna.
• Chroni, ponieważ zaopatruje ją w cenne substancje roślinne i wzmacnia barierę przed stresem oksydacyjnym.
• Pomaga utrzymać jednolity koloryt poprzez zapobieganie powstawaniu plam i zaczerwienień, a także zmniejszając te już widoczne.
• Zapewnia promienny wygląd, zwłaszcza w połączeniu z witaminami C i E.
• Działa przeciwutleniająco, co ma znaczenie dla zachowania pięknej i promiennej skóry.
• Pomaga spłycić drobne zmarszczki i inne objawy starzenia, dzięki działaniu ochronnemu i anti-aging.
• Poprawia jędrność i elastyczność skóry, ponieważ pobudza produkcję kolagenu i elastyny.
• Zapobiega zatykaniu się porów skórnych, przez co skóra zachowuje dłużej świeży wygląd.
• Hamuje procesy starzenia, ponieważ ogranicza negatywny wpływ środowiska na skórę.

Dzięki właściwościom przeciwbakteryjnym i przeciwzapalnym kwas ferulowy jest silnym wymiataczem wolnych rodników, co chroni komórki przed uszkodzeniem DNA. W połączeniu z innymi przeciwutleniaczami doskonale nadaje się do skóry zniszczonej przez słońce i zapobiega rozpadowi kolagenu we wszystkich typach skóry.

Z czym najlepiej łączyć kwas ferulowy?

Jak już wspomnieliśmy na początku artykułu, kwas ferulowy zwiększa skuteczność innych antyoksydantów i tak na przykład w połączeniu z witaminą C (kwasem askorbinowym) zwiększa jej stabilność i efektywność… nawet ośmiokrotnie według niektórych źródeł. Należy jednak ostrożnie podejść do tej liczby, ponieważ jedno z badań z 2005 roku, opublikowane w “Journal of Investigative Dermatology”, wskazuje, że kwas ferulowy wykazuje potencjał, aby zwiększyć dwukrotnie ochronę fotoprotekcyjną w połączeniu z witaminami C i E.

Dlaczego warto łączyć kwas ferulowy z witaminą C? Jest to o tyle istotne, ponieważ sama witamina C (a konkretnie kwas askorbinowy) jest niestabilna, szybko ulega degradacji, zwłaszcza pod wpływem promieni słonecznych. Dlatego warto ją łączyć ze składnikami, które przedłużą jej trwałość – najlepiej w postaci serum w nieprzezroczystej butelce.

Eksperci zalecają łączenie kwasu ferulowego z kwasem hialuronowym dla wzmocnienia efektu nawilżenia i odmłodzenia skóry, ponieważ kwas hialuronowy pomaga wiązać wilgoć w skórze. Kwas ferulowy można łączyć również z retinolem – retinol działa na ujędrnienie skóry i dodaje blasku, a kwas ferulowy pozwala retinolowi działać jeszcze głębiej w skórze, jednocześnie promując produkcję kolagenu. Godnym zainteresowania składnikiem jest też resweratrol, z którym kwas ferulowy tworzy skuteczną kombinację ochronną przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych.

Reasumując, najlepiej kwas ferulowy łączyć z :

• kwasem askorbinowym (witaminą C)
• witaminą E
• retinolem
• kwasem hialuronowym
• resweratrolem

Kosmetolog radzi: Jak stosować kwas ferulowy?

Kwas ferulowy jest częstym składnikiem kosmetyków przeznaczonych do codziennej pielęgnacji skóry. Kwas ten możemy stosować niezależnie od pory roku – zarówno w postaci zabiegów oferowanych w gabinetach kosmetycznych, jak i w zaciszu  własnego domu. Ze względu na łagodne działanie kwas ferulowy jest odpowiedni dla każdego typu skóry – mogą po niego sięgać nawet osoby o skórze wrażliwej.

Kwas ferulowy jest cenionym składnikiem aktywnym wielu kosmetyków, nie tylko o działaniu antyoksydacyjnym i przeciwzmarszczkowym. Dzięki zdolności do absorbowania promieniowania słonecznego (UVA i UVB), kwas ten możemy spotkać w składzie produktów przeznaczonych do ochrony przed słońcem. Kwas ten wykazuje również działanie depigmentacyjne, dlatego bywa obecny w składzie kosmetyków o działaniu rozjaśniającym skórę. 

Kwas ferulowy można zakupić także w czystej postaci – aby dodać go do gotowego kosmetyku lub wykorzystać do przygotowania domowej receptury.

Ważnym parametrem, na który warto zwrócić uwagę jest pH kwasu ferulowego. Stosowanie tego kwasu warto rozpocząć od niższych stężeń. W kosmetykach przeznaczonych do stosowania na dzień kwas ferulowy występuje najczęściej w stężeniu 0,5-1%. Wyższe stężenia, powyżej 5%, dedykowane są do wieczornej pielęgnacji. Kwas ferulowy w stężeniu 12-40% przeznaczony jest do użytku profesjonalnego i powinien być stosowany pod nadzorem kosmetologa lub dermatologa.

Kwas ferulowy – podsumowanie

Kwas ferulowy jest przeciwutleniaczem, który wzmacnia działanie innych przeciwutleniaczy. Stosowany w produktach do pielęgnacji skóry pomaga chronić ogólną integralność skóry, zmniejszając powstawanie drobnych linii, plam i zmarszczek. Może być stosowany na już widoczne objawy starzenia, jak i w celach profilaktycznych. Najlepiej używać go w formie serum zawierającego również inne przeciwutleniacze, np. witaminę C i E.

Czy miałaś okazję przetestować kwas ferulowy na własnej skórze? Może masz swój ulubiony kosmetyk albo też wykonałaś peeling kwasem ferulowym w profesjonalnym salonie urody? Podziel się w komentarzu wrażeniami!

Źródła:

1. Ferulic Acid Stabilizes a Solution of Vitamins C and E and Doubles its Photoprotection of Skin, praca zbiorowa, Journal of Investigative Dermatology, volume 125, issue 4, P826-832, October 01, 2005 (dostęp 17.02.2022).
2. Przeciwutleniające i farmakologiczne właściwości kwasów fenolowych, Postępy Fitoterapii 1/2013, s. 48-53 (dostęp 17.02.2022).