Jak pielęgnować cerę trądzikową?

Zrozumienie problemu, jakim jest trądzik, bywa problematyczne. Za głównych winowajców zmian trądzikowych uznaje się gruczoły łojowe i ich nadmierną aktywność. Czy to na pewno prawda? Jak radzić sobie z problemem trądziku? Czy istnieją naturalne sposoby na złagodzenie zmian zapalnych i zapomnienie o niedoskonałościach skóry?

Gruczoły łojowe – główny winowajca?

Nie do końca jest tak, że główną przyczyną trądziku jest nadmierna aktywność gruczołów łojowych. Prawdą jest natomiast to, że bez gruczołów łojowych nasza skóra starzałaby się w zastraszającym tempie. To właśnie gruczoły łojowe odpowiedzialne są za utrzymanie prawidłowego poziomu sprężystości i nawilżenia skóry, ponieważ oba te współczynniki zależą od jej natłuszczenia.

Gdy gruczoły wykazują nadmierną aktywność – wówczas mówimy jedynie o skórze łojotokowej, która niekoniecznie musi się stać trądzikową.

Choć, oczywiście, ma ku temu większe predyspozycje, z uwagi na większą podatność na zakażenia ropne i występowanie zmian trądzikowych.

Łojotok polega na wzmożonym wydzielaniu łoju, szczególnie w tzw. okolicach łojotokowych. W obrębie twarzy jest to czoło, nos i broda (tzw. strefa T). Na tułowiu natomiast największe wydzielanie łoju dotyczy okolicy mostka i strefy międzyłopatkowej. Skóra dotknięta tym problemem jest lśniąca, tłusta, ma poszerzone ujścia gruczołów łojowych, które wypełnione są masami łojowo-rogowymi.

Trądzik młodzieńczy

Wśród wszystkich dermatoz, trądzik jest jedną z najczęściej występujących. Dotyka on aż 80% ludzi pomiędzy 11, a 30 rokiem życia.

W większości przypadków objawy zanikają do 30 roku życia, ale znany jest również trądzik dorosłych, utrzymujący się w niektórych przypadkach nawet w wieku 40 i 50 lat. Trądzik młodzieńczy nie stanowi poważnego zagrożenia dla zdrowia, jednak czyż można wyobrazić sobie gorszy moment na wystąpienie szpecących zmian na twarzy niż okres dojrzewania? W tym okresie życia wszystko przeżywane jest ze zdwojoną siłą, a przebyty trądzik nieraz odbija się echem w psychice i poczuciu własnej wartości jeszcze po wielu latach.

Trądzik pospolity (Acne vulgaris), popularnie nazywany trądzikiem młodzieńczym, jest powszechną, przewlekłą chorobą skóry,  stanowiącą duży problem terapeutyczny, psychologiczny i społeczny.

Choroba dotyczy mieszków włosowych i gruczołów łojowych, stąd zwykle występuje na twarzy, plecach, ramionach, szyi i klatce piersiowej, gdzie są one najliczniejsze.

Przeczytaj również:

Przyczyny powstawania zmian trądzikowych

Bezpośrednią przyczyną powstawania zmian trądzikowych jest sprzężenie kilku czynników. Po pierwsze – nadmiernej aktywności gruczołów łojowych, po drugie – zatkania gruczołów łojowych przez warstwę martwego naskórka, który mocno przylega do skóry. Takie warunki sprzyjają kolonizacji gruczołów łojowych przez bakterie beztlenowe (głównie Propionibacterium acnes). Dodatkowo nieprawidłowe rogowacenie ujść gruczołów łojowych utrudnia wypływanie łoju na powierzchnię skóry. Powstaje wtedy czop, który wypełnia się ropą. Dochodzi również do rozwoju stanu zapalnego.

Natomiast swoistym „gwoździem do trumny” przy trądziku jest kilka powiązanych ze sobą czynników. Poza głównymi winowajcami, tj. zmianami hormonalnymi oraz predyspozycjami genetycznymi (tak, tak, jest to choroba poligenowa, u 45% chorych jeden z rodziców również walczył z trądzikiem!), istnieje szereg innych czynników nasilających objawy pogorszenia stanu skóry.

Trądzik mogą powodować i zaostrzać m.in. niektóre leki, stres, niewłaściwa dieta, składniki komedogenne kosmetyków, jak również zanieczyszczone powietrze, wysoka wilgotność i nieodpowiednia higiena.

Oznacza to dobre wieści dla chorujących na trądzik – eliminując szkodliwe czynniki i dbając o odpowiednią pielęgnację, przy odrobinie cierpliwości i szczęścia (trzymam kciuki za znalezienie dobrego dermatologa), można się trądziku pozbyć i żyć dalej z gładką, zdrową skórą.

Metody leczenia trądziku

Współczesne metody leczenia trądziku są w stanie wyleczyć niemal każdy jego rodzaj, uwzględniając również indywidualne predyspozycje pacjenta. Rzecz jasna, rodzaj zabiegów kosmetycznych, czy podawanych leków zależy od stopnia nasilenia trądziku. W lżejszych przypadkach stosuje się głównie ogólnodostępne leki, ale w cięższych przypadkach niezbędna może się okazać wizyta u dermatologa i zastosowanie leków specjalistycznych na receptę.

Chcąc uniknąć powstawania blizn potrądzikowych oraz rozprzestrzeniania się choroby, należy reagować szybko i nie wahać się przed zgłoszeniem się do lekarza ze swoim problemem. Pozwoli to uniknąć również kosztownego leczenia oraz obniżenia poczucia własnej wartości gdy trądzik się nasili.

Jak pielęgnować cerę trądzikową?

Nie można mówić o skutecznym leczeniu skóry dotkniętej trądzikiem bez wspomagającej pielęgnacji. Często już sama pielęgnacja, gdy jest odpowiednio dobrana i prowadzona, wystarcza, aby zahamować rozwój trądziku we wczesnych jego etapach.

Idealny dermokosmetyk przeznaczony do skóry trądzikowej powinien: oczyszczać bardzo porządnie, ale delikatnie, pomagać złuszczać naskórek, ale nie wysuszać, nawilżać, działać bakteriobójczo i na koniec również matowić cerę.

Pielęgnacja skóry trądzikowej powinna uwzględniać:

1. Utrzymywanie czystości skóry trądzikowej. Bardzo ważne jest, aby codziennie zmyć ze skóry nadmiar łoju, złuszczony naskórek, pot i codzienny makijaż, stosując specjalne mydła medyczne (np. z nadtlenkiem benzoilu czy siarką). Obecnie odchodzi się już od szczególnie podrażniających skórę mydeł zasadowych oraz toników zawierających alkohol.

Skóra trądzikowa dość łatwo ulega podrażnieniu i zbyt energiczne działanie wysuszające może spowodować nasilenie stanu zapalnego, a także wzmagać produkcję łoju i przyczyniać się do rogowacenia naskórka – czyli działać dokładnie na przekór.

2. Nawilżanie skóry. Wciąż pokutuje mit, iż skóra tłusta i trądzikowa nie potrzebuje nawilżenia, ponieważ „nawilża” ją łój produkowany w nadmiarze. Skóra tłusta i trądzikowa wymaga nawilżenia! Bez tego zapętlamy się szybko w ciągłym usuwaniu nadmiaru sebum, które skóra produkuje w jeszcze większych ilościach nie chcąc dopuścić do wysuszenia głębszych warstw. Istnieje wiele preparatów nawilżających przeznaczonych do skóry trądzikowej, często skłonnej do podrażnień. Struktura tych preparatów powinna być zbliżona do składu naturalnego lipidowego płaszcza ochronnego skóry. Wypróbuj serum do cery trądzikowej.

3. Tonizowanie skóry płynami zawierającymi ekstrakty z roślin bogatych w kwasy owocowe (mlekowy, cytrynowy itp.), jak również niezrównany tonikami z kwasami PHA, które są sprzymierzeńcami w walce z trądzikiem. Mają one przede wszystkim działanie keratolityczne (złuszczające), a w mniejszym stopniu także hamujące wydzielanie łoju.

Dostępne są środki pielęgnacyjne zawierają małe stężenia kwasów glikolowego, salicylowego, mlekowego, azelainowego, glukonolaktonu, a także składowe o synergistycznym działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwłojotokowym.

Warto polegać na zaufanych markach, dobrym pomysłem jest też podpytać swojego dermatologa o produkty, które poleca.

4. Peelingowanie. Bardzo dobry efekt przeciwłojotokowy, wygładzający, a jednocześnie rozjaśniający i nadający skórze równomierny koloryt można uzyskać, stosując peelingi enzymatyczne, np. z bromelainą, czy papainą. W trądziku zalecane są także peelingi chemiczne z zastosowaniem kwasu salicylowego, kwasu pirogronowego, kwasu glikolowego itp.

5. Kolejnym krokiem jest utrzymanie matowej skóry. Z pomocą przyjdzie nam tutaj stary, dobry kaolin i tlenek cynku – warto rozejrzeć się wśród dobrych marek produkujących podkłady mineralne – większość tych produktów dedykowana jest właśnie cerom trądzikowym. Te produkty same w sobie nie mają silnego działania leczniczego – ale robią jedną ważną rzecz: maskują zmiany trądzikowe, dzięki czemu poprawia się samoocena chorego.

Jeśli dostęp do kosmetyków mineralnych jest ograniczony, należy zwracać szczególną uwagę na dobór kosmetyków tzw. drogeryjnych, aby nie wykazywały działania komedogennego, gdyż stosowanie ich może zniweczyć cały wysiłek włożony w pielęgnację i leczenie skóry trądzikowej.

Kluczowe jest także zachowanie higieny podczas wykonywania w celu wyeliminowania ryzyka zakażenia.

Naturalni sprzymierzeńcy w walce z trądzikiem

W pielęgnacji cery trądzikowej z pomocą przychodzi również natura. Wśród preparatów ziołowych warto szukać tych zawierających:

• Pokrzywę, która działa fantastycznie oczyszczająco i odtruwająco. W tym przypadku jest zdecydowanie lepiej ją pić, niż szukać kremu z jej ekstraktem, korzyści będzie czerpał cały organizm.
• Fiołek trójbarwny zadziała podobnie jak pokrzywa. Dodatkowo można przemywać twarz naparem z tego uroczego kwiatu, działając przeciwzapalnie i gojąc aktywne zmiany.
• Olejek z drzewa herbacianego
• Tymianek
• Rozmaryn
• Szałwia
• Aloes
• Arnikę górską
• Oczar wirginijski

Kosmetolog radzi: Najczęstsze błędy w pielęgnacji skóry trądzikowej

Pielęgnacja skóry trądzikowej nie należy do najłatwiejszych. Jej efekty z reguły są widoczne „gołym okiem”. Świadoma pielęgnacja pozwala zminimalizować niedoskonałości i cieszyć się promienną, zdrowo wyglądającą cerą. Jednak za błędy pielęgnacyjne przychodzi nam czasem słono zapłacić w postaci pogorszenia kondycji skóry, wysypu zmian trądzikowych i rozsiania stanu zapalnego. Warto wtedy ustalić i wyeliminować przyczynę niekorzystnych zmian. 

Do najczęstszych błędów w pielęgnacji skóry trądzikowej należą:

•  stosowanie silnie i głęboko oczyszczających kosmetyków. Skutkuje to mocnym wysuszeniem i podrażnieniem skóry, która w odwecie nasila produkcję sebum. Efekt jest więc całkowicie odwrotny do zamierzonego;
• używanie kosmetyków, które zawierają składniki komedogenne na pierwszych miejscach w składzie. Składniki takie jak np. lanolina, parafina, olej z awokado, oliwa z oliwek czy gliceryna mogą zatykać pory skóry i nasilać powstawanie zaskórników. Warto postawić na produkty, które zawierają mało składników o potencjalnym działaniu komedogennym. Jeśli jednak jakiś kosmetyk służy naszej skórze, nie trzeba z niego rezygnować.
• oczekiwanie błyskawicznych efektów pielęgnacyjnych. Aby stwierdzić, czy dany kosmetyk nam się sprawdza, należy dać mu ok. 30 dni (czas potrzebny na odnowę całego naskórka).
• testowanie wielu nowych kosmetyków w krótkim czasie. Niszczy to delikatną barierę ochronną skóry i może skutkować jej uwrażliwieniem.
• wyciskanie wyprysków. Prowadzi to do rozsiewu bakterii i rozwoju nowych zmian skórnych. Zaostrza się także stan zapalny;
• dotykanie twarzy. Warto się tego wystrzegać, ponieważ sprzyja rozprzestrzenianiu się zmian na nowe partie skóry. Dodatkowo rozdrapywanie zmian może przyczynić się do powstania trwałych blizn.
• używanie nieświeżego ręcznika. Do osuszania skóry trądzikowej należy przeznaczyć osobny ręcznik oraz często go zmieniać. Warto przy okazji pamiętać o częstej zmianie pościeli.

Podsumowanie

Leczenie trądziku to często trudny i długo trwający proces, który można wspomóc odpowiednią pielęgnacją. Kosmetyki, po które sięgamy nie powinny powodować dodatkowych podrażnień, zatykać porów, wspomagać nadprodukcji sebum. Powinny natomiast delikatnie i skutecznie oczyszczać, zapobiegać powstawaniu stanów zapalnych i pomóc utrzymać skórę w dobrej kondycji przez cały dzień. Warto też wybrać się na konsultację do dermatologa i wspólnie opracować plan leczenia i pielęgnacji skóry. Dzięki temu mamy szansę na szybkie pozbycie się trądziku i przyszłość bez szpecących blizn na twarzy.

Czy znasz naturalne sposoby pielęgnacji cery trądzikowej? Jak walczysz z niedoskonałościami cery?

Przeczytaj również: