Kwasy kosmetyczne w domowej pielęgnacji skóry – co powinnaś o nich wiedzieć?

Coraz popularniejsze zabiegi z użyciem kwasów kosmetycznych nie muszą być przeprowadzane tylko w salonach i gabinetach kosmetycznych. Teraz możesz takie zabiegi wykonywać samodzielnie także w domu, wymaga to jednak odpowiedniego przygotowania, wybrania właściwych produktów i poznania podstawowych zasad postępowania z kwasami kosmetycznymi. W tym wpisie poznasz podstawy domowej pielęgnacji skóry z użyciem kwasów kosmetycznych, które pomogą Ci w ich samodzielnym stosowaniu. Dowiesz się, czym są kwasy kosmetyczne i na jakie grupy się dzielą oraz oczywiście, jakie mają właściwości.

Stosowane w odpowiednich stężeniach kwasy kosmetyczne mogą przynieść szereg korzyści dla skóry. Są narzędziami używanymi do walki z trądzikiem, zmarszczkami, plamami starczymi, bliznami i nierównym kolorytem skóry. Nazwa może kojarzyć się negatywnie, jako coś, co rozpuszcza i działa bardzo agresywnie, ale uspokajam! Kwasy kosmetyczne to bezpieczne substancje, głównie pochodzenia roślinnego, które właściwie stosowane nie powodują podrażnień czy przykrych niespodzianek. Przy tak wielu kwasach obecnych na rynku możesz nie spamiętać, który jest rekomendowany do konkretnych potrzeb skóry. Przychodzę z pomocą! Oto kompendium wiedzy, jaki wybrać kwas do twarzy do stosowania w domu i nie tylko.

Czym są kwasy kosmetyczne?

Kwasy kosmetyczne, czyli kwasy hydroksylowe (albo hydrokwasy) należą do grupy eksfoliantów chemicznych, czyli substancji złuszczających skórę. Pozyskuje się je głównie z naturalnych źródeł, m.in. mleka i owoców i stosuje w peelingach, maskach, tonikach i innych kosmetykach o właściwościach złuszczających.

Historia stosowania kwasów w kosmetyce jest dość długa. Myślę, że niewiele z nas wie o tym, że Egipcjanki kąpiące się w kwaśnym mleku i przecierające twarz plastrami cytryny wykonywały właśnie zabiegi z kwasami – cytrynowym i mlekowym. Po naturalne kwasy sięgały też Hinduski.

W dermatologii kwasy i złuszczanie naskórka zaczęły być stosowane w XIX wieku. W 1882 roku niemiecki dermatolog P.G. Unna opisał właściwości kwasu salicylowego, rezorcyny, fenolu i TCA (kwasu trójchlorooctowego), jednak na popularność kwasów trzeba było jeszcze długo czekać. W latach 70. XX wieku kwasy wzbudziły zainteresowanie dermatologów Van Scott i Yu, a ich wykorzystanie w kosmetykach miało miejsce dopiero w latach 90. Pierwszy kosmetyk zawierający kwasy AHA wyprodukowała firma Avon.*

Jak działają kwasy kosmetyczne?

Działanie kwasów na twarz sprowadza się do złuszczenia naskórka, stąd termin eksfoliacja kwasami, który oznacza peeling z wykorzystaniem kwasów. Po takim zabiegu skóra staje się dokładnie oczyszczona, a złuszczanie odkrywa gładką skórę o przyjemnej teksturze. Wiele kwasów wykazuje też działanie przeciwstarzeniowe i przyczynia się do spłycenia zmarszczek, inne znakomicie działają na przebarwienia, jak np. kwas glikolowy. Najsilniejszy kwas na twarz, czyli TCA, stosowany jest do głębokiego złuszczania, aby dotrzeć do skóry właściwej i tam pomóc w odnowie kolagenu i pobudzić procesy regeneracyjne. Niektóre polecane są w kuracjach przeciwtrądzikowych, np. kwas migdałowy, który ma właściwości anti acne udokumentowane w licznych badaniach medycznych, stąd polecany jest jako kwas na trądzik do stosowania w domu.

Dowiedz się więcej o działaniu kwasu migdałowego na twarz:

Do domowego użytku przeznaczone są kosmetyki z dużo mniejszym stężeniem kwasów od tego, jakie znajduje się w preparatach stosowanych w gabinetach kosmetycznych. Nie oznacza to oczywiście tego, że takie kosmetyki będą mniej skuteczne. Wymagają jednak regularnego stosowania, dzięki któremu można efekty ich działania oraz odpowiednio przeprowadzonej pielęgnacji już po użyciu kwasów.

Kwasy hydroksylowe stosuje się głównie w celu złuszczania martwego naskórka, które pomaga w oczyszczaniu skóry, jej nawilżaniu i regeneracji. Regularnie stosowane pomagają zmniejszyć widoczność przebarwień i blizn, spłycają drobne zmarszczki, zwiększają działanie innych kosmetyków pielęgnacyjnych. Ułatwiają też odblokowywanie zatkanych porów i wspierają odnowę komórkową.

Działanie kwasów zależy od jego rodzaju (AHA, BHA lub PHA) oraz stężenia. Bardzo ważne jest, aby kwas dobrać do typu swojej cery – wtedy nawet pojedynczy zabieg przyniesie oczekiwany efekt i przywróci zdrowy koloryt skóry.

Podział kwasów hydroksylowych, czyli jaki kwas wybrać

Kwasy kosmetyczne, które w tej chwili stosuje się już nie tylko w gabinetach kosmetycznych, ale i kosmetykach przeznaczonych do domowej pielęgnacji skóry, dzieli się na 3 główne grupy: kwasy alfa-hydroksylowe (AHA), kwasy beta-hydroksylowe (kwasy BHA) i kwasy nowej generacji, czyli kwasy poli-hydroksylowe (PHA). Co warto wiedzieć o każdej z tych grup kwasów?

Kwasy AHA

Kwasy alfa-hydroksylowe są najczęściej stosowanymi w pielęgnacji, przez co są też najbardziej popularne. To, co je wyróżnia to działanie złuszczające na powierzchni naskórka. Kwasy AHA pomagają też w rozjaśnianiu przebarwień, regulują proces rogowacenia naskórka i stymulują produkcję kolagenu. Przy stężeniu wyższym niż pH 3-4,5 nawilżają skórę. Są to kwasy rozpuszczalne w wodzie i polecane głównie do cery suchej, normalnej, dojrzałej, trądzikowej i z przebarwieniami.

Rodzaje kwasów AHA:

♥ kwas migdałowy – najdelikatniejszy i najbardziej popularny kwas alfa-hydroksylowy, który może być stosowany przez cały rok. Wykazuje działanie antybakteryjne, łagodzi stany zapalne, ogranicza wydzielanie sebum. W wyższym stężeniu nawilża skórę, w niższym pomaga w złuszczaniu martwego naskórka. Pomaga też w spłycaniu blizn i zwężaniu porów.

♥ kwas glikolowy – ma najmniejsze cząsteczki spośród wszystkich kwasów AHA i najlepiej wnika w naskórek. Wykazuje silniejsze działanie niż kwas migdałowy, złuszcza martwy naskórek, spłyca zmarszczki, zwiększa produkcję kolagenu, poprawia elastyczność skóry i zwęża pory. Może podrażniać skórę, dlatego należy stosować go ostrożnie. Kwas glikolowy pozyskuje się z trzciny cukrowej.

♥ kwas mlekowy – jest bardzo delikatny i często stosowany do wyrównywania pH kosmetyków do mycia włosów i higieny intymnej. Pomaga w nawilżaniu skóry, rozjaśnia przebarwienia, stymuluje wzrost włosów i spłyca zmarszczki. Otrzymuje się go w procesie fermentacji cukru przez bakterie mlekowe.

♥ kwas cytrynowy – służy do rozjaśniania przebarwień i złuszczania martwego naskórka. Pomaga w walce z trądzikiem i usuwaniu zaskórników. Otrzymuje się go z owoców.

♥ kwas azelainowy – jest łagodnym kwasem o właściwościach przeciwbakteryjnych, przeciwtrądzikowych i przeciwzapalnych. Nie powoduje skutków ubocznych, może być stosowany przy trądziku różowatym (łagodzi rumień) i do zmniejszania przebarwień. Może być stosowany latem. Przeczytaj więcej tutaj: Kwas azelainowy na trądzik i przebarwienia – co warto o nim wiedzieć?

♥ kwas jabłkowy – podobnie jak kwas cytrynowy, jest częstym składnikiem kosmetyków pielęgnacyjnych. Wykazuje działanie nawilżające, zmniejsza widoczność zmarszczek, zwęża pory i poprawia teksturę skóry.

Pozostałe kwasy alfa-hydroksylowe, które stosuje się w kosmetykach to:

• kwas szikimowy
• kwas pirogronowy
• kwas winowy

Kwasy BHA

W kosmetyce stosuje się głównie kwas salicylowy, który jest alternatywą dla osób nietolerujących kwasów AHA. Otrzymuje się go m.in. z kory wierzby, malin, liści brzozy i kwiatów rumianku.

Szczegóły działaniu kwasu salicylowego znajdziesz tutaj:

W największym skrócie: kwas salicylowy, który w warunkach domowych stosuje się w stężeniu 1-2%, wykazuje działanie bakteriostatyczne, łagodnie usuwa martwy naskórek i przenika przez warstwę sebum, dzięki czemu umożliwia oczyszczanie gruczołów łojowych i gojenie ognisk zapalnych zmian trądzikowych. Jest to więc kwas polecany głównie do pielęgnacji cery tłustej, trądzikowej, zanieczyszczonej i z zaskórnikami. Jego stosowanie nie powoduje szczypania, pieczenia i innych nieprzyjemnych efektów ubocznych.

Kwasy PHA 

Nazywane kwasami nowej generacji kwasy PHA są dużo łagodniejsze od kwasów AHA i przeznaczone głównie dla skóry wrażliwej, bardzo delikatnej i naczyniowej. Ich stosowanie nie powoduje pieczenia, zaczerwienienia i intensywnego złuszczania skóry. Są to jednak kwasy równie skuteczne w pielęgnacji, jak kwasy alfa-hydroksylowe, a ich stosowanie pomaga w łagodzeniu podrażnień, ujędrnianiu skóry i wzmacnianiu bariery lipidowej skóry.

Kwasy PHA dzielimy na:

♥ glukonolakton – zmniejsza szorstkość skóry, widoczność naczyń krwionośnych i łagodzi podrażnienia.

♥ kwas laktobinowy – wykazuje działanie antyoksydacyjne, skutecznie spowalnia procesy starzenia się skóry, wzmacnia naczynia krwionośne i łagodzi stany zapalne.

Pozostałe kwasy kosmetyczne

Poza wymienionymi kwasami AHA, PHA i BHA w kosmetyce stosuje się też kwasy:

♥ LHA – kwas lipohydroksylowy – kwas będący pochodną kwasu salicylowego o jeszcze łagodniejszym działaniu złuszczającym.

♥ kwas kojowy –  wykazuje działanie antyoksydacyjne, rozjaśnia przebarwienia, działa też antybakteryjnie i nawilżająco.

♥ kwas liponowy – skutecznie wspomaga pielęgnację cery dojrzałej, walczy ze zmarszczkami, rozjaśnia przebarwienia i poprawia jędrność skóry.

Jak stosować kwasy kosmetyczne w domowej pielęgnacji skóry?

Samodzielna, domowa pielęgnacja skóry z zastosowaniem kwasów kosmetycznych nie jest prosta, ale oczywiście możliwa. Zanim zaczniesz, musisz wziąć pod uwagę, że istnieją liczne przeciwwskazania do stosowania kwasów. Są to m.in.:

• ciąża i karmienie piersią
• oparzenia słoneczne
• rany na skórze
• zmiany alergiczne na skórze
• leczenie sterydami
• egzema i opryszczka
• choroba nowotworowa
• liczne znamiona na skórze

Kwasów nie należy stosować przed ekspozycją skóry na słońce i przed wyjściem do solarium. Obowiązuje zasada, żeby kuracje kwasowe przeprowadzać w okresie jesienno-zimowym, a bez względu na porę roku, zawsze po przeprowadzeniu takiej kuracji, stosować kosmetyki ze stabilną formą filtrów UV.

Najpopularniejszą metodą zastosowania kwasów w domu jest peeling. Ma on za zadanie dogłębnie oczyścić skórę, usunąć z niej martwy naskórek, wspomóc procesy regeneracyjne i umożliwić lepsze wchłanianie substancji odżywczych z nakładanych na skórę kosmetyków pielęgnacyjnych. Peelingi z kwasami mają też właściwości rozjaśniające, spłycają zmarszczki i wspomagają walkę z trądzikiem.

Poza gotowymi kosmetykami naturalnymi z kwasami, o których napiszę w kolejnym wpisie, do dyspozycji w domowej pielęgnacji skóry masz zestawy półproduktów do samodzielnego przygotowania peelingu. Możesz sięgnąć też po wybrany kwas i stosując go w odpowiednim stężeniu i zgodnie z zaleceniami producenta, przeprowadzić domową kurację, która wpłynie na poprawę kondycji Twojej skóry.

Przegląd gotowych kosmetyków z kwasami i półproduktów znajdziesz w artykule:

Jak nakładać kwas na twarz jako peeling – instrukcja

Kwas na twarz najlepiej stosować wieczorem na suchą i oczyszczoną skórę. Ważnym elementem zabiegu jest neutralizacja kwasów. Zadaniem neutralizatora jest zatrzymanie działania kwasów, co zapobiega podrażnieniom i podrażnieniom. Dodatkowo neutralizator, np. Post Peel od Biocosmetics, wykazuje działanie łagodząco, zmniejsza pieczenie i świąd skóry. Jeśli dopiero zaczynasz z kwasami, wybierz kwas, który nie wymaga neutralizacji o niskim stężeniu.

Jak stosować kwasy kosmetyczne na twarz:

1. Zabezpiecz włosy, np. czepkiem lub opaską.
2. Oczyść dokładnie skórę, odtłuść ją i wykonaj demakijaż.
3. Skórę wokół ust i oczu zabezpiecz wazeliną bądź wacikami.
4. Nałóż wybrany kwas na twarz najlepiej przy użyciu pędzelka (nigdy palcami!).
5. Pozostaw kwas na twarzy tyle, ile podaje producent.
6. Przeprowadź neutralizacja kwasu, tj. nałóż wybrany preparat na wacik i kolistymi ruchami rozprowadź po całej twarzy.
7. Zmyj twarz dokładnie wodą, najlepiej bieżącą i letnią.
8. Na koniec możesz nałożyć maskę łagodzącą.

Szukasz peelingu z kwasami? Sprawdź dostępne produkty, których możesz użyć w domu:

Jak dbać o skórę po zabiegu z kwasami kosmetycznymi?

Efekty po zabiegu kwasami możesz zobaczyć od razu, np. w postaci wyrównanego kolorytu i gładkości skóry. Zwykle na bardziej spektakularne rezultaty trzeba poczekać 2-3 dni od zabiegu (może pojawić się rumień lub strupki, co jest typowe dla zastosowania np. kwasu glikolowego). Aby zachować efekty, konieczna jest seria zabiegów, zazwyczaj od 4 do 6 w odstępie od 1 do 4 tygodni. Również ważna jest odpowiednia pielęgnacja twarzy po kwasach.

Najważniejsza zasada dotyczy ekspozycji na słońce. Skóra po zabiegu peelingiem chemicznym jest bardziej delikatna, wrażliwa i mocniej niż zwykle narażona na szkodliwy wpływ czynników zewnętrznych. Dlatego też należy unikać słońca i stosować kremy z wysokim filtrem (najlepiej SPF 50). Nie należy również korzystać z solarium. W miarę możliwości unikaj również nadmiernego dotykania twarzy do kilku dni po zabiegu.

Po zabiegu z kwasami bardzo ważna jest pielęgnacja po! Koniecznie zabezpiecz skórę krem z wysokim filtrem przeciwsłonecznym, minimum 25 SPF. Nie zaleca się również opalania i korzystania z solarium przez około 3 tygodnie. Tak samo nie powinnaś wykonywać zabiegu depilacji na twarzy (np. wąsika) przez około 2 tygodnie.

Wspomagająco sięgnij po kosmetyki o działaniu regeneracyjnym i nawilżającym, ponieważ skóra wymaga teraz dodatkowej troski. Unikaj kosmetyków z alkoholem, żelu z drobinkami ścierającymi, zapomnij też o innych peelingach czy mocniejszych zabiegach oczyszczających, np. płytkami Gua Sha. Zadbaj o regularne nawilżanie cery, najlepiej przy pomocy kosmetyków zawierających silne substancje nawilżające jak kwas hialuronowy, mocznik czy glicerynę; kojące jak allantoina czy też wspierające regenerację jak witaminy A i E. Najlepiej stosuj kremy trzy razy dziennie.

Przeczytaj również:

Podsumowanie

Decydując się na włączenie kwasów do domowej pielęgnacji skóry, warto dobrze poznać działanie i właściwości poszczególnych rodzajów kwasów oraz wskazania i przeciwwskazania do ich stosowania. To, o czym warto pamiętać to też odpowiednie przygotowanie skóry do zastosowania kwasów i pielęgnacja, która powinna być stosowana po przeprowadzonym zabiegu. O tym wszystkim napiszę jednak w kolejnym wpisie, w którym znajdziesz też produkty z kwasami, które polecam do domowej pielęgnacji.

Czy stosujesz już kwasy w domowej pielęgnacji skóry? 

* źródło: Mazidła